Sonbahar I.Cilt
Ülkenin dört bir yanında vaatler ortadan kayboluyordu. İşleri sosyal medya hallediyordu ve berbat bir hal aldı. Yapılanlar ve yapılmayanlar aynı kaldı.
Ülke parçalara ayrılmıştı ve akıntıyla sürükleniyordu.
Sonbahar. Sisin ve bereketin mevsimi. 1819’da Keats böyle demişti. Peki ya 2016 sonbaharı?
Daniel yüz yaşında bir adam. 1984 doğumlu Elisabeth ise geleceği konusunda kaygılı.
Tarihe geçecek bir yaz mevsiminin böldüğü Birleşik Krallık paramparça. Kazanılan aşklar ve kaybedilenler. Ümit, ümitsizlikle el ele. Mevsimler her zamanki gibi birbirinin etrafında dönüyor.
Ali Smith’in Man Booker’a aday gösterilen yeni romanı, sınırları ve dışlayıcılığı gitgide artan bir dünyaya, zenginlik ve değerin ne olduğuna, hasadın ne anlama geldiğine dair bir tefekkür.
Birbirinden ayrı ama yine de (tıpkı mevsimler gibi) birbiriyle bağlantılı ve döngüsel bir dörtlemenin, Mevsim Dörtlemesi’nin ilk kitabı olan Sonbahar, yaşadığımız zamanlara çeviriyor gözlerini.
Biz kimiz?
Neyden yapılmışız?
Shakespearvari bir nüktedanlık, Keatsvari bir melankoli, 1960’lar Pop Art’ının o ışıldayan enerjisi:
Yüzyıllar bizim yaptığımız tarihe çevirmiş gözlerini.
İşte yaşadığımız yer. İşte en muasır ve en döngüsel haliyle zaman.
Eşsiz Ali Smith’in hayal gücünden, yaşlanma ve zaman üzerine, aşk ve bizzat hikayeler üzerine, zamanı kapsayışı geniş ve tarihteki seyahatinde ayağına çabuk bir hikaye…
Kış II.Cilt
“İster kâğıt üstünde mürekkep olsun ister dijital baskı, yazılı her harf kendi izini bırakır, hepsi bir tür patika, bir tür vahşi hayvan izidir.”
Mevsimlerden kış. Herkesin kendi iç dünyasına döndüğü, eteklerdeki tüm taşların döküldüğü bir zaman.
Booker edebiyat ödülü adayı Ali Smith, Mevsim Dörtlemesi’nin ikinci kitabında kelimelerini kar gibi üstümüze yağdırıyor. Bugünümüz tüm o sahte gerçekliğiyle, geçmişimiz de çıplak bir duvar gibi karşımıza dikiliyor.
Fantezi alegoriyle iç içe geçerken Smith, dört farklı hayatı tek bir eve davet ediyor. Kapıları kapatıp bu malikâneyi bir karküresi gibi sallıyor. Nihayetinde geçmiş geleceğe bürünürken hakikat açığa çıkıyor.
Kış, Ali Smith’in hayranlık uyandıran hayal gücünün filtresinden geçerek önümüze serilen, mizah ve ciddiyetin, toplum ve siyasetin, düzen ve baskının el ele verdiği bir hikâye.
İlkbahar III.Cilt
“Zaman her şeyi değiştirebilir. Sıkıca kapalı görünen ve açılmayacağına inanılan kapılar bir süre sonra kolaylıkla açılır. Bir dönemin imkânsız ve düşünülemez olanı, başka bir dönemin olması muhtemeli, hatta sıradanıdır.”
Yayımlandığı yıl Man Booker kısa listesine giren İlkbahar, Smith’in Mevsimler Dörtlemesi’nin en sıradışı kitabı.
Katherine Mansfield, Charlie Chaplin, Shakespeare, Rilke, Beethoven, Brexit, Trump, bugün, geçmiş, kuzey, güney, doğu, batı, kayıp zamanların yasını tutan bir adam ve modern zamanlarda kapana kısılmış bir kadın… Peki, bütün bunları birbirine bağlayan şey ne mi? Elbette mevsimler gibi bu senfoninin de en hırçın ve yaratıcı olanı; bahar.
Zaman içinde göç eden bu eserde Shakespeare’in Perikles’inden esinle, “hem bizden hem de en delişmen” karakterlerini yaratan Ali Smith, imkansız bir zamanın imkansız hikâyesini anlatıyor.
Yaz IV.CİLT
Bu, değişimin eşiğindeki insanlar hakkında bir hikâye… Karakterleri aynı ailenin üyeleri ama birbirlerine çok yabancı olduklarını düşünüyorlar. Böylesi bir gerçek ortada duruyorken temel sorulardan birinin dillendirilmesi de çok vakit almıyor:
Aile dediğin nedir?
Sınırları nerede başlar, nerede biter?
Ve ortak hiçbir şeyleri olmadığını düşünen insanlar, sadece aynı aileye üye oldukları için bu gerçeği görmezden gelebilirler mi?
Vivaldi’nin Dört Mevsim’de notalarla yaptığı neyse Ali Smith’in Mevsimler Dörtlemesi’nde sözcüklerle yaptığı da o… Bu, kusursuz bir kaos, anlatılması ya da özetlenmesi mümkün görünmeyen bir metin senfonisi ki, bu kitapla nihayete eriyor…